ILICA


Malatya ili Darende İlcesine bağlı Malatya’ya 110,Darende’ye 35 km. uzaklıkta bir beldedir. Doğusunda Gökceören, Şendere, Uzunhasan, batısında, Yeşiltaş, Hisarkale, kuzeyinde, Günerli, Bayındır, Başkaya, güneyde, Çınar, Doğantepe, Esenbey köyleri bulunmaktadır. denizden yüksekliği 1100m. Yüzölçümü 64,000 m² dır.
Ilıca daha önce Sivas’la, Akçadağ’a ve Hekimhan’a 1948 yılından bu yana Darende ilçesine bağlıdır. O zaman ki adı Aşağı Palangadır.1953 yılında Ilıca adını almıştır. Köyün yerleşim yerinde bulunan Ilıca çeşmesinden dolayı bu ad verilmiştir.1992 yılında belediye olmuştur. Atoynağı, İstiklal, Fatih ve Cumhuriyet isimli dört mahallesi vardır. Belediyede 2400 kişi yaşamaktadır.
Ilıca tarihi acıdan köklü bir geçmişe sahiptir. Savunmaya yönelik kalelerin, dağların,tepelerin bulunması toplumların yerleşim merkezi olmasına sebep teşkil etmiştir.Tarihi acıdan Palanganın anlamını araştırdığımızda Romalılar döneminde yazılmış”Onbinlerin Ricatı”kitabında silahlı askerlerin beklediği kale manasındadır.Bugünkü Ilıcanın fiziki yapısını incelediğimizde Avlağı ve Asar Kaleleri bu fikri doğrulamaktadır.Tarihi kral yolunun bu bölgede geçmesi değişik kültürlere ev sahipliği yapmasına sebep teşkil etmiştir.Ilıca bölgesindeki ilk kültüre Palanga Kötükale ve İspekcir mevkisinde çıkan M.Ö.800-1000 yıllarına ait sitelerde ve kitabelerde rastlanmaktadır.
(Malatya yıllığı-1989)Malazgirt savaşından önce bölgenin Bizanssın yönetiminde olduğu,aynı dönemde Selçuklu Türk beylerinin akınlarıyla bölgenin Türk unsurlarıyla karşılaştığını,Malazgirt savaşından sonra Türklerin eline geçtiğini görmekteyiz.Osmanlı topraklarına katılması Yavuz Sultan Selim devrine rastlanmaktadır.O günden bu güne Türk oymaklarının yerleşim merkezi olmuştur.
Bugünkü Ilıca toprakları üzerinde 7 Türk oymağının bulunduğu ve bu oymakların değişik bölgelere dağıldığını görmekteyiz.Bunlardan bazılarının Gesoderesi, Kömüklü, Basırık, Temikli, Karadalak,,Böğürtlen ve Ozeresi mevkilerine, Cağıllı mevkiinde ise Ilıcalıların ataları yerleşmiştir.
Osmanlı döneminin son zamanlarında siyasi otoritenin zayıflaması ile eşkıyaların bölge insanlarına baskıları neticesinde Cağıllı mevkiinde oturan Ilıcalılar 13 hane olarak Kışla mevkiine yerleşmişlerdir.bugünkü yerleşim yerine gelmeleri 1800’lü yıllarda olmuştur.
Ziyaret, Asarkalesi, Yumuru, Tohma suyu, Delikli Kaya,Avlağı,Kerpiç evleri turizm yönünde görülmeye değer yerlerdir.bölgenin gezilmesi,görülmesi ve incelenmesi neticesinde yöre halkı tarafından unutulmuş tarihe ışık tutacak nitelikte dokümanların bulunacağından şüphe edilmemelidir.Tanıtıldığında artan nüfusuyla bölgede üstlendiği eğitim, ekonomi ve kültürel yapısıyla özellikle dağcılık alanında iç ve dış turizme kaynak sunacak nadide bir Anadolu köşesidir.